Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Żaganiu

Prezbiterium ma kształt prostokąta o długości 26 m, wysokości 18 m, szerokości 9,5 m. Na ścianie wschodniej XVIII wieczny ołtarz główny z warsztatu wrocławskiego, z XVII wiecznymi figurami i obrazem Zwiastowania NMP z XIX w. autorstwa Antoniego Zimmermanna. Nad obrazem umieszczono herb kanoników żagańskich. Nad ołtarzem znajduje się witraż z 1955 r. pochodzący z pracowni krakowskiej. Przedstawia Koronację Matki Bożej.

W górnej części ołtarza umieszczono święte niewiasty kościoła katolickiego. Pierwsza figura od lewej to św. Katarzyna Aleksandryjska z połamanym kołem, obok niej św. Anna trzymająca na ręku Maryję. Po prawej stronie św. Jadwiga Śląska z kościołem na dłoni i św. Barbara oparta na wieży.

W dolnej części ołtarza umieszczono ponadnaturalnej wielkości figury św. ojców kościoła. Pierwsza figura od lewej to św. Ambroży z ulem symbolem krasomówstwa, obok niego św. Grzegorz Wielki papież. Po prawej stronie obrazu św. Augustyn z sercem na dłoni i obok św. Hieronim autor Wulgaty.

W nastawie ołtarzowej umieszczono, wykonane przez żagańskiego złotnika Hollsteina, tabernakulum z Najświętszym Sakramentem nieustannie adorowanym przez św. Augustyna po lewej i św. Jadwigę Śląską po prawej stronie.

Przed ołtarzem świeci się barokowa wieczna lampa wykonana ze srebra w 1686 r.

Po lewy stronie przed ołtarzem znajduje się wykonana z piaskowca, wmurowana w ścianę, skrzynka na święty olej.

Po obu stronach prezbiterium znajdują się drzwi. Drzwi po lewej stronie prowadzą do zakrystii. Obok nich zamontowano dzwonek z 1731 r., a nad drzwiami renesansowa płaskorzeźba z wizerunkami dwóch opatów: Franciszka I i II oraz ich herbami, poprzedników opata Krzysztofa II fundatora dzwonka i i płaskorzeźby. Drzwi po prawej stronie są ślepe, założone dla barokowej symetrii, nad którymi opat Jan Ignacy Felbiger umieścił rokokowy pomnik na cześć  trzech swoich poprzedników: Szymon III, Jan Karol, Gotfryd Ignacy.

Szeroka na 9,5 m, długa na 41 m, wysoka na 21 m, wsparta na 12 ośmiobocznych filarach połączonych gotyckimi ostrołukami. W górnej części na ścianach namalowano ślepe okna z parapetami, na których umieszczono putta. Nawę przykrywa XV-wieczne sklepienie gotyckie gwiaździsto sieciowe.

Na łuku tęczowym fresk Ukrzyżowanie Chrystusa namalował Crystian Conrad. Po jego bokach widać herby fundatorów: księcia Filipa Lobkowitza i jego żony Wilhelminy.Po obu stronach nawy głównej, wsparte na filarach znajdują się ołtarze boczne.

Po prawej, przy prezbiterium XVIII-wieczny stiukowy ołtarz Różańcowy z warsztatu Hennevogelów ufundowany przez opata Szymona III. Obraz w ołtarzu namalował Antoni Zimmermann. Przedstawia Matkę Bożą wręczającą św. Dominikowi  różaniec. Obraz w zwieńczeniu przedstawia św. Dominika w glorii, autorstwa Georga Neunhertza. Między obrazami znajduje się medalion ze statkiem na wzburzonym morzu i napisem: Ocal znajdujących się w niebezpieczeństwie. Obok obrazu figury św. Ildefonsa arcybiskupa Toledo z lewej i św. Patryka biskupa i patrona Irlandii. Obaj czciciele Matki Bożej.

Biblioteka klasztorna, mieszcząca się na piętrze skrzydła wschodniego, składa się z dwóch pomieszczeń, dolnego i górnego, przekrytych spłaszczonymi kopułami ozdobionymi freskami Georga Wilhelma Neunhertza. W wielkich kompozycjach artysta przedstawił alegorię Kościoła Zwycięskiego, w części dolnej, oraz adorację Świętej Trójcy przez kanoników reguły św. Augustyna, w części górnej. W wyposażeniu biblioteki, oprócz zdobionych snycersko, modrzewiowych regałów, znajdują się dwa globusy z początku XVII w. – ziemi i nieba, pochodzących z pracowni niderlandzkiego kartografa Willema Blaeua.

Żagańska biblioteka klasztorna od XV w. należała do najznamienitszych i największych na Śląsku, także znaczną w skali europejskiej. Znane było tutejsze skryptorium, w którym pracowali wybitni iluminatorzy – Henryk z Gubina i Marcin z Roudnic, dzięki którym biblioteka mogła się szczycić 800 rękopisami. W erze druków Gutenberga, w bibliotece było około 250 inkunabułów. Po sekularyzacji najcenniejsze dzieła biblioteki, w tym kronika klasztoru, inkunabuły i starodruki przejęła Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu, Znaczna część księgozbioru znajduje się w Bibliotece Wojewódzkiej w Zielonej Górze, jako depozyt. Obecnie w bibliotece znajduje się około 7,5 tys. woluminów. Większość z nich to XIX i XX wieczne książki zebrane po wojnie z okolicznych parafii, które ułożono na regałach dolnej części biblioteki. Oryginalne druki żagańskiej książnicy znajdują się na górze. Pochodzą z XVII-XIX w. i jest ich zaledwie ok. 2 tys. tomów spośród 10 tys., które wypełniały regały tuż po wojnie.

Georg Wilhelm Neunhertz (ur. 1689 we Wrocławiu, zm. 27 maja 1749 w Pradze) – malarz i autor fresków, tworzył w epoce baroku. Był synem malarza Christiana Neunhertza oraz Anny Elisabeth Willmann, córki malarza Michaela Willmanna. Jego nauczycielem był Michael Willmann, a po jego śmierci w roku 1706 – pasierb Willmanna Jan Krzysztof Liszka.

Dziełami Neunhertza są dekoracja sklepień biblioteki w żagańskim klasztorze augustiańskim z 1736 oraz prawdopodobnie portrety opatów w korytarzu klasztornym.