Modlitwa w Ogrójcu
- Styl
- Barok
- Data powstania
- Lata 40. XVIII wieku
- Materiał i technika
- Fresk suchy
- Wymiary
- Wys. 600 x szer. 300 cm
- Lokalizacja
- Kościół pw. Wniebowzięcia NMP w Żaganiu, Polska
- Opis
- Fresk "Modlitwa w Ogrójcu" wykonał w latach 40. XVIII wieku warsztat Jeremiasa Josepha Knechtla. Świadczą o tym nie tylko cechy formalne malowidła i jego barokowa rama, lecz także analogie z sygnowanym obrazem Knechtla o tym samym temacie z 1721 roku, znajdującym się w dawnym klasztorze Urszulanek w Świdnicy. Żagańska Modlitwa w Ogrójcu ma znacznie rozszerzony program ikonograficzny w porównaniu z świdnicką wersją tego tematu. Oprócz Jezusa, anioła z kielichem i śpiących apostołów, na malowidle pojawia się też grupa aniołów z Arma Christi. Czekające Chrystusa cierpienia zapowiada również widoczna z lewej strony fresku grupa rzymskich żołnierzy i Judasz, wskazujący im drogę do ogrodu oliwnego. Ważnym elementem przedstawienia jest także opleciony przez węża-szatana glob, oznaczający ludzkie grzechy. Krzyż rozgniatający głowę węża to zapowiedź najważniejszego owocu męki Syna Bożego: poprzez ofiarę i śmierć na krzyżu, świat ma uwolnić się od Grzechu Pierworodnego. Gruntowne przemalowanie malowidła w XIX wieku sprawia, iż obecnie Modlitwa w Ogrójcu znacznie odróżnia się od typowych kompozycji pędzla Knechtla. Chociaż pozy Chrystusa, anioła z kielichem czy śpiących apostołów są identyczne, jak na sygnowanym obrazie artysty z 1721 roku, sposób budowania szat czy twarzy odbiega od maniery malarskiej legnickiego mistrza i zdradza niewprawną rękę dziewiętnastowiecznego konserwatora. Putta z Narzędziami Męki Pańskiej, mimo tanecznego poruszenia charakterystycznego dla postaci z dzieł Knechtla, poprzez grubo zaznaczony kontur czy błędnie kształtowany światłocień zbliżają się do figur typowych dla nieprofesjonalnej, archaizującej sztuki ludowej.