Św. Jan Ewangelista

Autor, szkoła, warsztat: Anonim, Augsburg(?)
Współtwórca: -
Styl: Manieryzm/barok
Data powstania: po 1630
Rodzaj: -
Materiał i technika: Złoto kute, odlewane, cyzelowane, heban, kameryzacja, emalia barwna
Wymiary: Wys. 51,9, wys. figury 36,3 cm
Sygnatury i napisy: -
Numer identyfikacyjny: -
Dział: -
Powiązania/analogie: -
Właściciel: Rzymskokatolicka parafia katedralna pw. św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu
Prawa autorskie: Domena publiczna
Lokalizacja: Katedra św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu
Opis: Święty ukazany z długimi, falistymi, sięgającymi ramion włosami i z niewielkim zarostem. Przepasana szarfą tunika sięga kostek, narzucony na ramiona płaszcz związany jest na piersi taśmą. Na stopach sandały. Ponad głową ażurowy promienisty nimb. Prawą rękę unosi lekko w geście błogosławieństwa, w lewej zaś trzyma kielich z którego wypełza wąż. Kontrapost nadaje figurze lekkość i dynamizm. Boczne ścianki hebanowego skrzynkowego cokołu zdobione są ornamentem roślinno- kwiatowym i małżowinowym na kunsztownie wykonanych nakładkach złotych dekorowanych wielobarwną emalią, rubinami, granatami i perłami. Na przedniej ściance cokołu znajduje się owalne, przeszklone okienko, w którym umieszczony jest gwiaździsty klejnot z małych pereł z dużą perłą pośrodku. Otaczają go mniejsze klejnoty w formie ulistnionych kwiatów z granatami w centrach. Na podstawie cokołu, we wrzecionowatym poziomym kartuszu wykonany złotem na niebieskiej emalii napis: S. IOHAN/nes. Przedstawienie Św. Jana nawiązuje do późnego okresu życia i działalności i wyobraża motyw z apokryficznej legendy mającej swe źródło w powstałych w II lub III wieku Dziejach Jana. Podczas pobytu w Rzymie cesarz Domicjan próbował otruć świętego podając mu kielich z zatrutym winem. Gdy Jan uczynił nad kielichem znak krzyża, naczynie pękło a wino rozlało się. Uznawana powszechnie za prawdziwą legenda, współtworzyła przez wieki ikonografię Jana, a kielich z wężem symbolizującym truciznę stał się często wykorzystywanym atrybutem tego ewangelisty. Anonimowe dzieło, powstałe prawdopodobnie w Augsburgu, bywało też przypisywane wybitnemu wrocławskiemu złotnikowi Casparowi Pfisterowi, ze względu na podobieństwa rzeźbiarskiego traktowania do figury Chrystusa ze skarbca wrocławskiej katedry. Unikatowa figura wykonana jest w całości ze złota. Dar biskupa Karola Ferdynanda Wazy dla katedry wrocławskiej.